«مرتضی نمایندهی جورابچی» مرشد زورخانهی آستان قدس رضوی در مشهد است. او با آنکه بیشتر از 4 دهه سابقه ورزش باستانی دارد، اما پیش از گفتوگو، اصرار داشت برای مصاحبه از بزرگترِ زورخانه اجازه بگیرد. بالأخره چند دقیقهای را پیش از شروع ورزش در گوشهای دنج از این زورخانه با او گذراندیم. آنچه میخوانید، حاصل گفتوگویی کوتاه است با مرشدی که سالهاست با فضای ورزش پهلوانی مأنوس است:
* چرا سراغ ورزش باستانی آمدید؟
عشق! به علاوه ورزش باستانی برای سلامتی مفید است، مثل دیگر ورزشها. اما فرق باستانی با بقیه این است که ورزش ملی و سنتی خودمان است و از جایی دیگر نیامده است.
* مرشد اینجا چه نقشی دارد؟
وقتی ورزشکاران باستانی با صدای ضرب و نوای مرشد، ورزش میکنند، آنچنان وجدی پیدا میکنند که بیشتر از توان معمولشان ورزش میکنند.
* چه اشعاری میخوانید؟
تقریباً همه چیز! در اشعار ما از مدح و منقبت ائمهی اطهار(ع) هست تا شاهنامهخوانی، حافظخوانی و... . در مناسبتهای مختلف مثل اعیاد و تعزیهها هم اشعار مرتبط با آنها را میخوانیم.
* کمی دربارهی اخلاق و آداب ورزش باستانی بگویید.
ورزش و ورزشکار باستانی را در وهلهی اول به اخلاق و مرامش میشناسند و سپس توانایی و مهارتِ بدنی. نماد ورزش باستانی، افتادگی و اخلاق پهلوانی ورزشکاران آن است. ورزش باستانی آدابی دارد که باید رعایت شود. مهمترین آنها در بالا یا پایین رفتن از گود و ابزار برداشتن است. اول سادات این کارها را انجام میدهند و بعد پیشکسوتترین و به ترتیب تا مبتدیترینها.
* ورزش باستانی ردهی سنی هم دارد؟
باستانی تنها ورزشی است در دنیا که نوه و پدربزرگ با هم انجام میدهند! البته حالا که تابستان است، کلاسهای اوقاتِ فراغت برای کودکان و نوجوانان گذاشتهاند ولی در حالت عادی ردههای مختلف سنی وجود ندارد و همه با هم ورزش میکنند. ما همین امشب، هم نوجوان ۱۲-۱۰ ساله داریم و هم پیرمرد 85 ساله که داخل گود خواهند رفت و ورزش میکنند. در واقع ورزش باستانی مرگ دارد ولی بازنشستگی نه!
* در زورخانه حرکات نمایشی هم انجام میدهند؟
در باستانی به حرکات نمایشی، شیرینکاری میگوییم که به عنوان تفنن و تفریح، انجام میشود؛ میلبازی و... است که جوانترها علاقه دارند و انجام میدهند.