سپیده‌دم

۱۶ مطلب با موضوع «روزنوشت» ثبت شده است

دلم یه جوریه

چند وقتی بود می‌خواستم نوحه شور «منم باید برم» درباره مدافعان حرم را گوش کنم. قبلاً یک بار شروع کرده بودم ولی نشد تمامش کنم؛ یعنی نتوانستم. بعدش هم مدتی بود که حتی نیم ساعت هم خلوت نداشتم که بتوانم گوش کنم. همیشه اعضای خانواده، همکارها، همکلاسی‌ها و مردم خیابان بودند. خب اگر یکهو می‌دیدند دارم زار می‌زنم، گیر می‌دادند که «بگو چت شده؟»! مدتی بود که تنهایی مطلق که فقط خودم باشم و خودم، نداشتم. اما حالا دو روز متوالی است که صبح‌ها فرصتی کوتاه پیدا می‌کنم. و در کمال تعجب، گریه امانم نمی‌دهد.

برای خودم که خیلی شگفت‌انگیز است. چون شور (برخلاف روضه) اصلاً برای اشک گرفتن ساخته نشده و همان طور که از ساختارش هم برمی‌آید، فرصت گریه و حتی گاهی فکر کردن به محتوای شعر، به مستمع نمی‌دهد. ریتم تند شور، مخصوص سینه‌زنی است نه ضجه‌زنی. اما با همه این‌ها، این شور، مرا به گریه می‌اندازد. خودم تعجب کرده‌ام، گفتم شما هم اگر در زندگی چیزهای کمی برای تعجب دارید، بیکار نمانید و کمی تعجب کنید!

راستی اگر خواستید گوش کنید، کافی‌ست سرچ کنید «منم باید برم». برای دانلود، سایت‌های زیادی پیدا می‌کنید.

۲۸ آبان ۹۵ ، ۱۳:۲۰ ۴ نظر موافقین ۱ مخالفین ۱
مصطفی قاسمیان

انگیزه‌ای مضاعف برای کاری که باعث سرزنش دیگران است!

می‌دانید یکی از مهم‌ترین کارهای زندگی من یعنی کتاب‌خوانی، از سوی اطرافیانم به شدت نهی می‌شود؟! در واقع 99 درصد کسانی که با من رابطه‌ای دارند، برای کتاب‌خوانی و کتابخانه‌ی اتاقم، سرزنشم می‌کنند! خانواده، دوستان، همکاران، تقریباً همه! کلاً هرکسی کتابخانه‌ی من را می‌بیند، به جای تشویق، یا به زبان یا به نگاه، «احمق» می‌خوانَدَم!

اطرافم آدم‌های کتاب‌خوان کمی هستند. یکی از همکاران که خیلی ادعایش می‌شود و 12 سال از من بزرگ‌تر است (یعنی 12 سال برای خواندن وقت بیشتر داشته)، هر کتاب مشهوری که انتظار دارم خوانده باشد و ازش می‌پرسم، یا نخوانده یا می‌گوید تورق کرده و خوشش نیامده! و تمام کتاب‌هایی که تورق کرده و خوشش نیامده را «خوانده» حساب می‌کند! البته من توی پَرش نمی‌زنم ولی خداوکیلی تورق را نمی‌شود با خواندن مساوی دانست. یکی دیگر از همکاران هم به اعتراف خودش در 7-8 سال گذشته، فقط یک کتاب 70-80 صفحه‌ای غیردرسی خوانده! بقیه هم همین‌طور.

اما امروز به خاطر مطلبی که در پرونده‌ی امروز «زندگی سلام» نوشته بودم، معاون سردبیر چیزی توی گروه تلگرامی‌مان نوشت که خستگی این همه نگاه‌های سنگین، از بین رفت: «...پرونده امروز نه تنها مثل همیشه خوبه بلکه به خاطر اطلاعات خوبه فوتبالی, اجتماعی و سیاسی اقایان قاسمیان و کاظمی نتیجه چیزی شده که خوندنی, خاص و به یادماندنی شده لذا حتی اگه اهل فوتبالم نیستین به عنوان یک ادم رسانه ای پرونده امروز رو بخونین حتما.» امروز یک بار دیگر احساس «باسوادی» و «دانشمندی» بهم دست داد و انگیزه‌ای مضاعف برای مطالعه‌ی هرچه بیشتر پیدا کردم. خدایا شکر.

۲۷ خرداد ۹۵ ، ۱۷:۰۸ ۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

خیاطی رفتین تا حالا؟

تأملی بر یک حق‌الناس کوچک

نمی‌دانم تا به حال به خیاطی، لباس سفارش داده‌اید یا نه. به عنوان یک آدم چاق، احتمالاً خیلی بیشتر از دیگران به خیاطی می‌روم؛ برای اندازه گرفتن، بلند کردن، گشاد کردن، رفو کردن و... و البته بدقولی‌های خیاط! این یکی، به نظر من مهم‌ترین ویژگی هر خیاط است! ازش می‌پرسم: «کی بیام؟» می‌گوید: «یه هفته دیگه.» در حالی که اگر بگوید 10 روز دیگر، من ول نمی‌کنم بروم جای دیگر که! من بعد از مدت‌ها و آزمایش چند خیاطی، بالأخره این یکی را پیدا کرده‌ام که به نظرم کارش خوب است، انصاف دارد، مغازه‌اش همیشه باز است، خودش پارچه‌های نسبتاً متنوعی هم دارد و نسبتاً هم باانصاف است. و خلاصه با هم رفیق شده‌ایم. اما لامصب در دهانش نمی‌چرخد دو روز بیشتر بگوید! مطمئنم بعد از این همه وقت، توانسته تخمین زدن زمان دوخت برای هر لباس را یاد بگیرد و چون خودش صاحب مغازه است، می‌داند دیگر چه قول‌هایی داده است و کی وقت دارد و کی سرش شلوغ است. اما بدقولی‌اش ردخور ندارد. جالب آن که حتی حالا که بعد از مدت‌ها یاد گرفته‌ام که حتماً وعده‌اش چرند است و خودم 2-3 روز دیرتر می‌روم، باز هم لباس را آماده نکرده! شاید من از دستش دلگیر نشوم و باز هم بروم اما او باید خودش به وقت مشتری‌اش احترام بگذارد.

به نظرم همین وقت، یکی از حق‌الناس‌های مهم است. از این جهت، صاحبان مشاغل تولیدی (مثل همین خیاطی) و بسیاری از کارمندان دولت که با ارباب رجوع سر و کار دارند، این حق‌الناس را بر گردن دارند. نمی‌گویم من ندارم یا شغل من این‌طوری نیست، ولی کمتر هست. اما در مجموع منظورم، بیشتر تفاوت این جنس از حق‌الناس، با جنسی است که ما معمولاً به عنوان «حق‌الناس» می‌شناسیم؛ اگر با خودرویمان با خودروی پارک‌شده تصادف کردیم، اگر من‌کارت‌مان شارژ نداشت یا یادمان رفت بزنیم، یا هر چیز دیگر. این‌ها همه حق‌الناس هستند ولی همه‌اش نیستند. بگردیم ببینیم کجا وقت کسی را تلف کردیم، کجا با تحقیر و تخفیف کارِ کسی، او را از ادامه‌ی راهش ناامید و سرخورده کردیم و حتی کجا ذهن کسی را بیهوده مشغول کردیم. اگر قرار باشد همه‌ی این‌ها را حساب کنند، خدایی ما که بیچاره می‌شویم...

الهی! عاملنا بفضلک و لاتعاملنا بعدلک...

۰۵ خرداد ۹۵ ، ۰۰:۳۶ ۳ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

گزارش یک فیلم نفرت انگیز

توی عمرم، دو بار وسط فیلم از سینما بیرون آمده‌ام. اولین بار وسط فیلم سینمایی «کیش و مات» در دوران احتمالاً راهنمایی یا دبیرستان. آن زمان هیچ چیز (مطلقاً هیچی) از سینما نمی‌دانستم. یادم هست که به خاطر بی‌مزه بودن شوخی‌های فیلم، از سینما بیرون آمدیم! بار دوم، امروز بود. فیلم نفرت‌انگیز «۵۰ کیلو آلبالو». حیف که این بار دوستم همراهم بود و مجبور شدم توی لابی سینما صبر کنم تا فیلم تمام شود. هرچه درباره‌ی مبتذل و سخیف بودن فیلم خوانده بودم حقیقت داشت. چرا رفتم؟ فقط می‌خواستم ببینم چیست، همین. کاش دیشب که دوستم نمی‌توانست بیاید، به تنهایی می‌رفتم و تنها از سالن بیرون می‌زدم، نه مثل الان که سنگ‌های کف لابی سینما را شمرده‌ام.

۳۰ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۶:۲۹ ۲ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

مارکسیست چیه؟

دیروز رفتم سینما. اوایل فیلم، شخصیت اصلی داستان گفت «این بابا مارکسیست-لنینیست بوده». بعد از این دیالوگ، سکوت بود. یعنی تا چند لحظه بعد، دیالوگی نبود. بلافاصله، (مخصوصاً به این دلیل که سینما یهو ساکت شد) همهمه‌ای بلند شد! سالن پر بود و تعداد زیادی از تماشاگرها از بغل‌دستی‌شان می‌پرسیدند «مارکسیست» و «لنینیست» یعنی چه! اول که تعجب کردم، یعنی خدایی خیلی تعجب کردم! بعدش هم فکر کردم خاک بر سر جوان‌های هم‌سن‌وسال من، که حتی نمی‌دانند مارکسیست و لنینیست یعنی چه! از سروصداها پیدا بود خیلی‌ها حتی نمی‌دانند «کارل مارکس» و «ولادیمیر لنین» چه کسانی هستند!

تأسف شدیدتر، این بود که می‌دانستم این‌ها انتخابات که می‌شود، می‌روند رأی می‌دهند. به نظرم اصلاً رأی خیلی‌ها نباید حساب شود. یعنی اگر به من بود، سعی می‌کردم یک نظام طبقه‌بندی نخبگان ایجاد کنم و مملکت را با استفاده از نظرات آن‌ها اداره کنم، نه این جماعت!

۲۸ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۶:۳۹ ۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

ماجراهای یک پرونده‌ی هول‌هولکی

پرونده‌ی چاپ فردا، ماجراهای زیادی دارد. اول بدانید که موضوعش فیلم بادیگارد و نسبتش با آرمان‌خواهی و آرمان‌گرایی است. حالا چرا پرونده به من سپرده شده؟ چون احتمالاً من بیشتر از کارگردان، این فیلم را دیده‌ام! اصلاً برای من که طرفدار پروپاقرص حاتمی‌کیا هستم، افت داشت که پرونده‌اش را بدهند به کسی دیگر! این‌ها که شوخی بود ولی ماجراهای پرونده واقعاً جالب بود.

اول این که برای پرونده ۶ مطلب پیش‌بینی کرده بودم که فقط یکی‌ش پیشنهاد یکی از همکارها بود و ۵ تای دیگر ایده‌های خودم بود. حالا جالب است بدانید از این ۶ تا، فقط یکی‌اش چاپ شد! یکی مصاحبه بود که نشد، درباره‌ی آن هم بعداً می‌نویسم، خواندنی‌ست. دیگری یادداشتی بود که به سفارش من، یکی از همکاران نوشته بود و از بس بد بود، حذفش کردم. سومی یادداشتی بود که خوب بود و می‌خواستم کارش کنم ولی معاون سردبیر به خاطر کمبود جا و این‌که مطلب را خیلی خوب نمی‌دانست، اجازه نداد و حذف شد. چهارمی یادداشت خودم بود که معاون سردبیر با موضوعش مخالفت کرد و کلاً ننوشتم. پنجمی یادداشتی بود که از یکی از همکارها می‌خواستم ولی معاون سردبیر برای این که پای آن همکار به صفحه باز نشود مخالفت کرد. آن هم حذف شد.

جالب است، ۱ از ۵! که البته آن یک مطلب هم حکایت ویژه‌ای دارد. مطلب را سفارش دادم و برای نویسنده ۵۲۲ کلمه توضیحات نوشتم تا دقیقاً بفهمد چی می‌خواهم‌. و جالب‌تر آن که ۱۰۰۰ کلمه از او مطلب می‌خواستم! یعنی عملاً خودم نصف مطلب را نوشتم! بعدش هم گفتم که خودش هم فکر کند و چیزهایی اضافه کند که البته هیچی اضافه نکرد و فقط چیزهایی را که من گفتم نوشت. به همین خاطر مجبور شدم تا ۳۰ درصد مطلبش را تغییر بدهم!

تیتر پرونده هم برای خودش حکایتی داشت. تیتری که انتخاب کرده بودم، به دلیلی منطقی حدف شد. معاون سردبیر تیتر جدیدی زد. با تیترش مخالفت کردم. و وقتی ازم نظر خواست، به شوخی و برای طنز، گفتم بزنیم «آرمانگارد»؛ بر وزن بادیگارد و به این معنا که شخصیت اصلی، از آرمان‌هایش محافظت می‌کند. یهو گفت: چه تیتر قشنگی! ۲ نفر دیگر هم تأیید کردند و شد تیتر پرونده! به همین سادگی، به همین مسخرگی! البته این را هم بگویم (این یک جمله خودستایی را لطفاً بر من ببخشید) که همان جا اعلام کردم که تیتر را به شوخی گفته بودم و ژست تیترنویس حرفه‌ای یا پدر تیترنویسی ایران را نگرفتم! حتی یکی از همکاران که ۱٩ سال سابقه دارد، گفت: تیتر را بفرست جشنواره، صد درصد مقام می‌آورد!

کاملاً جدی!

۲۱ ارديبهشت ۹۵ ، ۲۳:۰۴ ۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

تجربه‌های ناخوشایندی از تاکسی دربست

دربست سوار شدن هم برای خودش دنیایی دارد. مخصوصاً اگر اجتماعی و برون‌گرا باشید و سر حرف را با راننده باز کنید. چند وقتی هست که به خاطر درس و کلاس و جلسه و تنبلی و چند چیز دیگر، زیاد تاکسی دربست می‌گیرم. فکر می‌کنم فقط یک بار ساکت بوده‌ام و یادداشت‌های قبل از جلسه‌ام را می‌نوشتم وگرنه معمولاً سر حرف را باز می‌کنم و با راننده رفیق می‌شوم. اما متأسفانه در غالب موارد، راننده‌ها به خاطر کسادی وضع کسب و کار، به مسافرکشی رو آورده‌اند. بیشترشان معمولاً کار و باری جز مسافرکشی داشتند؛ یکی‌شان مهندس عمران بود و در یک شرکت مهندسی کار می‌کرد، دیگری فنی بود و مغازه‌ی تعمیرات چرخ خیاطی داشت و...

آخرین مورد و بدترین آن‌ها، یک دانشجوی ترم آخر رشته‌ی مکانیک ماشین‌آلات کشاورزی در دانشگاه دولتی نیشابور بود! او هم از بیکاری می‌گفت و این که نمی‌تواند کاری مرتبط با رشته‌ی تحصیلی خودش پیدا کند. او هم اسمش مصطفی بود. به خاطر چهره‌اش، اول فکر کردم 15-16 ساله است و اتفاقاً بحث را از همین سؤال «می‌تونم بپرسم چن سالتونه؟» شروع کردم. 22 ساله بود و ترم آخر کارشناسی. مدتی هم بود که بین میدان شهدا و حرم، با موتورسیکلت 125 سی‌سی‌اش مسافرکشی می‌کرد. در همان چند دقیقه با هم رفیق شدیم و بسیار برایش ناراحت شدم. تنها نقطه‌ی روشن مکالمه‌ی کوتاه 3-4 دقیقه‌ای ما، این بود که مصطفی (نه خودم!) نشان داد که جنم کار دارد و حاضر نیست مثل چند میلیون جوان بیکار و غالباً تحصیل‌کرده‌ی ایرانی، تا لنگ ظهر بخوابد، عصرها روی نیم‌کت‌های پارک محل‌شان، سیگاری آتش بزند و از مناظر طبیعی و غیرطبیعی(!) لذت ببرد!

این را هم بگویم که منظورم از این‌که به خاطر کسادی بازار، به مسافرکشی رو می‌آورند، اصلاً این نیست که خدای ناکرده مسافرکشی شغل ناجوری است، بلکه برای من، تغییر شغل (از هر شغل سالمی) به شغلی دیگر (هر شغل سالم دیگری) به خاطر کسادی بازار، غم‌انگیز است. آن هم وقتی شغل اول تخصصی باشد؛ یعنی فرد شاغل، علم یا تجربه‌ای داشته باشد.

۱۴ ارديبهشت ۹۵ ، ۰۰:۳۷ ۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

یک اشتباه کوچولو و یک تاوان سنگین!

امروز بعد از ظهر حدود ساعت ۲، یکی از بچه‌ها گفت: «ساعت ۵ که صفحه‌هامان تأیید شد، برویم آبمیوه، مهمان من»! همه تعجب کردند و خوشحال شدند و مناسبتش را جویا. اما او، توضیح مناسبت را به بعد از خوردن آبمیوه موکول کرد. حدود ساعت ۵ که شد، چون می‌خواستم بعد از کافی‌شاپ، برگردم خانه، وسایلم را جمع کردم ولی هرچه می‌گشتم، کیف پولم پیدا نمی‌شد! خب شما الان موضوع را فهمیدید، اما من بعد از این‌که بچه‌ها گفتند: «بیا داخل ماشین که برویم، کیفت این‌جاست»، فهمیدم! ولی دیگر دیر شده بود. کیفم را صبح از جیبم درآورده بودم تا عرق نکنم و گذاشته بودم روی میز. بعد هم که...

بستنی و آبمیوه‌ی بسیار مزخرفِ یک کافی‌شاپ در حاشیه‌ی بلوار شهید صادقی، برای ۶ نفر، درآمد ۱۱۰ هزار تومان! وقت حساب کردن، من بودم، فروشنده و معاون سردبیر. انتظار داشتم عددی حدود ۷۰-۸۰ هزار تومان بدهد. وقتی مبلغ را گفت، چنان گفتم «چی؟!» که معاون سردبیر از شدت خنده، بلافاصله محل را ترک کرد! من ماندم تنهای تنها و سیل فاکتورها!

۰۳ ارديبهشت ۹۵ ، ۲۳:۱۳ ۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

در حسرت حال خوب، اشک خوب

حدود ۶-۷ سال است که دو شهید گمنام را در دانشگاه‌مان دفن کرده‌اند، اما در تمام ۵ سالی که در دانشگاه بوده‌ام، هیچ‌وقت به زیارت مزارشان نرفته بودم. بالأخره امروز رفتم. چند آیه قرآن خواندم و فاتحه‌ای فرستادم. بغضی گلویم را گرفته بود ولی با این که دوست داشتم اشک بریزم، نشد. در راه برگشت، یاد اولین و آخرین اردوی راهیان نوری که رفتم، افتادم. نوروز ۸۵ با مسئولیت اتحادیه‌ی انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان استان (که آن زمان خراسان بزرگ بود) رفتیم اردوی راهیان نور. در یکی از شهرهای مسیر، به مزار شهدای شهرستان رفتیم. من و بقیه بچه‌های حدوداً ۱۳ یا ۱۴ ساله، با کم‌تفاوتی (خداییش «بی‌تفاوتی» نبود!) قبرها را نگاه می‌کردیم ولی یکی از مسئولان اتوبوس ما (که آن زمان، تقریباً هم‌سن و سال الانِ من بود و الان بعضی موقع‌ها می‌بینمش) سرش را روی یکی از سنگ‌های قبر گذاشته بود و با شدت اشک می‌ریخت. با گذشت ۱۰ سال، هنوز هم این صحنه را با جزییات کامل تصویری، به خاطر دارم. حالا که به آن زمان فکر می‌کنم، می‌بینم چقدر پایم را کج گذاشته‌ام که بعد از این همه سال، هم‌چنان آن حالی را که باید، بر سر مزار شهدا ندارم. حیف.

۰۱ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۵:۳۰ ۳ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان

سه نوع عشق

گل‌فروش داشت گل می‌پیچید، کامله‌مردی تقریباً ۴۰ ساله با ریش جوگندمی وارد شد. سریع یک رز قرمز برداشت و منتظر ماند تا نوبتش برسد. خیلی دلم می‌خواست بپرسم: «شما این مسیر رو (با اشاره به دسته‌گل ناآماده‌ی خودم) چن وقت پیش طی کردین؟» یک بار هم برگشتم تا بگویم، ولی قیافه‌اش آن‌قدر جدی و نگران از جای پارک ماشینش بود که منصرفم کرد.

به نظر من مردها همه یک‌جور نیستند؛ بعضی‌ها خوب بلدند از زبان‌شان استفاده کنند، بعضی‌ها ضعف زبان را با گل و این‌جور چیزها جبران می‌کنند، بعضی‌ها هم هیچ‌کدام. اما وجه مشترک همه‌شان این است که همسرشان را دوست دارند. حتی به نظر من، آن‌هایی را که «هیچ‌کدام» را انتخاب کرده‌اند، باید جدی‌تر گرفت، دو دسته‌ی اول، ممکن است زمانی فکر کنند که به اندازه‌ی کافی، عشق‌شان را نثار کرده‌اند و جاهایی کم‌تر از آن چیزی که همسرشان توقع دارد، عمل کنند؛ اما دسته‌ی سوم، خودش را بدهکار می‌بیند. او نمی‌گذارد آب توی دل همسرش تکان بخورد. خودم فرزند یکی از آدم‌های دسته‌ی سوم هستم، و دیده‌ام که چطور عشق «دلی» قدرت‌مند است، قدرت‌مندتر از صخره‌هایی که در ساحل، سینه‌ی امواج سخت را می‌شکافند...

۲۷ فروردين ۹۵ ، ۰۰:۵۰ ۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصطفی قاسمیان