غرور ملی برای یک افتخار غیرقانونی!

عاشق گل «دست خدا» و مسابقه‌ی یک‌چهارم نهایی آرژانتین-انگلیس در جام جهانی 1986 هستم. پارسال هم برایش مطلبی کوتاه (یک متن حدوداً 400 کلمه‌ای و عکسی کوچک از لحظه‌ی ضربه‌ی دست) کار کردم. با آن که هیچ علاقه‌ای به کشور آرژانتین و سیاست‌های گذشته و حال آن‌ها و نظامی‌های حاکم بر آن کشور در آن دوره (دهه 80 و 90) ندارم، مارادونا را هم به عنوان یک فوتبالیست نابغه دوست دارم، نه بیشتر؛ اما این واقعه به شدت برای من جذاب است. از این حس انتقام‌جویی ملی، بازگرداندن اعتماد به نفسِ ازدست‌رفته و بازسازیِ غرور جریحه‌دارشده‌ی ملت آرژانتین توسط یک ستاره‌ی ورزشی خوشم می‌آید. و البته شکست انگلیس به عنوان کشوری که نفرت‌انگیز است. اصلاً این حقیقت که ملت آرژانتین سال‌هاست به یک گل غیرقانونی (با ضربه‌ی دست) و در واقع یک «دروغ» افتخار می‌کنند، واقعاً هیجان‌انگیز است.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید برای چاپ این مطلب، 1 سال صبر کرده‌ام! وقتی پارسال برای چاپ همان مطلب 400 کلمه‌ای، دنبال عکسی از این واقعه می‌گشتم، به نکته‌ای جالب برخوردم. تصاویر این واقعه، بیش از یک اتفاق بسیار مهم فوتبالی متنوع بود. یعنی «خاطره‌انگیزی» و «اهمیت ورزشِیِ» این گل، تنها ارزش حاکم بر این تصاویر و این واقعه نبود. چیزی که در عکس‌ها و تصویرسازی‌ها دیدم، یک احساس غرور و افتخار ملی بود. گرچه من آرژانتینی نیستم و موفقیت‌های ملت آرژانتین برایم تفاوتی با توفیق‌های دیگر ملل نمی‌کند، اما دیدن این غرور ملی، آن هم برای یک اتفاق فوتبالی، برایم جذاب بود. ضمن این که تنوع عکس‌ها آن‌قدری بود که احساس کنم می‌تواند سوژه‌ی یک گزارش تصویری خوب باشد. پارسال آن‌قدر وقت نداشتم که این گزارش تصویری را برای چاپ آماده کنم ولی عکس‌هایش را در یک پوشه به نام «گل دست خدا 1 تیر 95» ذخیره کردم و به مدت یک سال (!) دم دستم نگه داشتم تا یادم نرود! این انگیزه، وقتی تقویت شد که کتاب «فوتبال علیه دشمن» را خواندم و درباره‌ی آثار اجتماعی آن گل، بیشتر دانستم. به هر حال، پست بعدی، این مطلب است که مطلب خوبی شد و چند هزار تومان (!) «کارانه‌ی تشویقی» برایم داشت!

پرسپولیس قعرنشین می شود؟

خب پست قبلی که خیلی کوتاه بود. این یکی کمی بلندتر است. بفرمایید میل کنید!

اگر امشب ذوب‌آهن موفق شود استقلال را شکست دهد٬ پرسپولیس به رده‌ی آخر جدول سقوط خواهد کرد. نظیر احتمالی که در هفته‌ی هفتم لیگ ۸۷-۸۸ وجود داشت. استقلال تهران در آغاز هفته‌ی هفتم با ۵ امتیاز در رده‌ی هفدهم لیگ هجده تیمی قرار داشت و تنها پیام مشهد را پایین‌تر از خود می‌دید. اگر در ۲۶ شهریور ۱۳۸۷ پرسپولیس در مشهد به پیام می‌باخت٬ استقلال برای دو روز به رده‌ی آخر جدول سقوط می‌کرد. اما پرسپولیس پیام را برد و استقلال طوفان قهرمانی را در رده هفدهم شروع کرد. استقلال ۲۸ شهریور با ۶ گل استقلال اهواز را برد تا شروعی باشد برای بردهای متوالی و در نهایت قهرمانی این تیم. حالا بعد از ۷ سال٬ دست روزگار، پرسپولیس را در شرایطِ آن روز استقلال قرار داده است و باید دید آیا استقلال٬ رقیب دیرینه را از قعرنشینی نجات خواهد داد؟

در ستایش صداقت

حدود 10 ماه پیش یعنی دقیقاً جمعه 23 مرداد 1394 به همراه مجتبی توی اینستاگرام، صفحه‌ای راه انداختیم به اسم «فوتبال و زندگی». قصد داشتیم با نگاهی متفاوت از فوتبال بنویسیم. با این که خیلی کوتاه بود ولی تجربه بدی نبود. حیف شد که ادامه پیدا نکرد، شاید به جایی می‌رسید. حالا که تصمیم دارم مطالب ورزشی را شروع کنم، یادش افتادم. خیلی وقت گذشته ولی آن 2 پستی را که خودم نوشتم این‌جا می‌گذارم. هر دو پست را دقیقاً در همان روز و با فاصله‌ی 1 ساعت گذاشتم! خب تابلو شد که روز اول بوده و جوگیر شده بودم! حالا این شما و این هم پست‌ها. ضمناً متنش خیلی کوتاه است. یعنی همین چیزی که این‌جا می‌بینید. دنبال بقیه‌اش نگردید. به نظر خودم که بدک نبودند. نظر شما چیست؟

پرسپولیس با اتوبوس به اصفهان سفر کرده و برانکو پیش از مسابقه در این باره گفت: «ما با اتوبوس به اصفهان آمدیم، چون بهترین راه برای سفر به این شهر بود. اتفاقاً ما اتوبوس خیلی لوکس و راحتی هم داریم.» ایوانکوویچ در حالی این سخنان را مطرح کرد که می‌توانست سفر را سخت جلوه بدهد تا از فشار روانی بازیکنانش بکاهد. و در صورت شکست احتمالی، بهانه‌ای داشته باشد. اما برانکو «اخلاق» را فراتر از «نتیجه» دانست. فارغ از نتایج ضعیف پرسپولیس، صداقت برانکو ایوانکوویچ قابل تحسین است.

ژن ارثی اختلاس کشف شد!

این مطلب رو همین الان نوشتم ولی معاون سردبیر گیر داد و نذاشت چاپ شه. حوصله‌ی بحث باهاش رو ندارم. بحث هم فایده‌ای نداره. این شما و این هم مطلب:

خبر رسیده محمود خاوری توی کانادا برای مسائل اقتصادی دادگاهی شده! خب این نشون میده که ما در زمینه اختلاس‌کننده به حدی از پیشرفت رسیدیم که می‌تونیم صادر کنیم! به هر حال کانادا هم کشور خوبیه و چون نخست‌وزیر جدیدش با ایران دوسته، این خوبه که ما باهاشون روابط تجاری داشته باشیم. ما به اونا اختلاس‌کننده صادر کنیم و اونا به ما اختلاس‌کننده رو برنگردونن! با توجه به این که ایشون در زمینه اختلاس دیگه مار خورده و افعی شده، اگر بعداً شنیدیم توی کانادا کلاس‌های آموزشی اختلاس برگزار کرده یا استاد دانشگاه در درس «اختلاس مهندسی» (بر وزن اقتصاد مهندسی!) شده، نباید تعجب کنیم. ضمناً اینم در جریان باشین که ظاهراً پسرش هم توی کارهای اقتصادیش توی کانادا شریکه. این موضوع هم اثبات ژنتیکی بودن توانایی اختلاس هستش. حالا طبق نظریات داروین، چون خاوری و پسرش از این ژن خیلی استفاده می‌کنن، در آینده این ژن در وجود فرزندانشون قوی و قوی‌تر میشه و اونا می‌تونن بعد از این که دستگیر شدن از توی زندان هم اختلاس کنن یا توی پروژه‌های اقتصادی که اصلاً شریک نیستن و بهشون ربطی نداره هم اختلاس کنن! یا حتی در حالی که توی کانادا نشسته‌ن، توی ایران اختلاس کنن!

انگیزه‌ای مضاعف برای کاری که باعث سرزنش دیگران است!

می‌دانید یکی از مهم‌ترین کارهای زندگی من یعنی کتاب‌خوانی، از سوی اطرافیانم به شدت نهی می‌شود؟! در واقع 99 درصد کسانی که با من رابطه‌ای دارند، برای کتاب‌خوانی و کتابخانه‌ی اتاقم، سرزنشم می‌کنند! خانواده، دوستان، همکاران، تقریباً همه! کلاً هرکسی کتابخانه‌ی من را می‌بیند، به جای تشویق، یا به زبان یا به نگاه، «احمق» می‌خوانَدَم!

اطرافم آدم‌های کتاب‌خوان کمی هستند. یکی از همکاران که خیلی ادعایش می‌شود و 12 سال از من بزرگ‌تر است (یعنی 12 سال برای خواندن وقت بیشتر داشته)، هر کتاب مشهوری که انتظار دارم خوانده باشد و ازش می‌پرسم، یا نخوانده یا می‌گوید تورق کرده و خوشش نیامده! و تمام کتاب‌هایی که تورق کرده و خوشش نیامده را «خوانده» حساب می‌کند! البته من توی پَرش نمی‌زنم ولی خداوکیلی تورق را نمی‌شود با خواندن مساوی دانست. یکی دیگر از همکاران هم به اعتراف خودش در 7-8 سال گذشته، فقط یک کتاب 70-80 صفحه‌ای غیردرسی خوانده! بقیه هم همین‌طور.

اما امروز به خاطر مطلبی که در پرونده‌ی امروز «زندگی سلام» نوشته بودم، معاون سردبیر چیزی توی گروه تلگرامی‌مان نوشت که خستگی این همه نگاه‌های سنگین، از بین رفت: «...پرونده امروز نه تنها مثل همیشه خوبه بلکه به خاطر اطلاعات خوبه فوتبالی, اجتماعی و سیاسی اقایان قاسمیان و کاظمی نتیجه چیزی شده که خوندنی, خاص و به یادماندنی شده لذا حتی اگه اهل فوتبالم نیستین به عنوان یک ادم رسانه ای پرونده امروز رو بخونین حتما.» امروز یک بار دیگر احساس «باسوادی» و «دانشمندی» بهم دست داد و انگیزه‌ای مضاعف برای مطالعه‌ی هرچه بیشتر پیدا کردم. خدایا شکر.

واکاوی رابطه‌ی 5 ستاره‌ی یورو 2016 با شرایط اجتماعی کشورشان؛ به رنگ اروپا

مطلبی که در پست قبلی گفتم ورزشی است و خیلی دوست دارم نوشتنش را ادامه بدهم، این‌جاست. البته الان که دارم این پست را می‌نویسم، ساعت 12:20 ظهر چهارشنبه است و معاون سردبیر شروع کرده به خواندن و تغییر دادن مطلب من! به همین دلیل و برای این که مطلبم بعد از اصلاحات معاون سردبیر، از بین نرود، این‌جا می‌گذارمش! اصلاً به نظرم بهترین سوژه، سوژه‌ایست که معاون سردبیر ازش سر درنیاورد؛ چون اگر سر دربیاورد، می‌زند گند می‌زند به مطلب!

این مطلب را حتماً بخوانید. اگر اهل خواندن مطالب روزنامه در وبلاگم باشید، می‌دانید که در لید پست، بی‌خودی از مطلبی تعریف نمی‌کنم. ولی روی این مطلب خیلی وقت گذاشتم؛ از بعد از نماز صبح تا ساعت 9 صبح! الان هم دارم از بی‌خوابی می‌میرم! و فکر می‌کنم خیلی خیلی خوب شده. ضمناً فکر نکنید که مطلب، ورزشی‌ست. هم هست و هم نیست. باید بخوانید تا متوجه منظورم شوید.

راستی، معاون سردبیر گفت: «[برنامه‌ی] فوتبال 120 رو دوس داری؟ چون شبیه اونا نوشتی! همین متن رو براشون بفرست، تو برنامه‌شون می‌خونن!» راست می‌گوید، هم برنامه را دوست دارم و هم دوست دارم شبیه نریشن‌های آن‌ها بنویسم! این شما و این مطلب:

برای بررسی رابطه‌ی فوتبالیست‌های مسابقات یورو با وضعیت اجتماعی کشورها، 5 بازیکن شاخص را از 5 تیم این جام انتخاب کرده‌ایم و از ویژگی‌هایشان گفته‌ایم. هرکدام از آن‌ها به یک ویژگی در فوتبال امروز اروپا مشهورند که به نحوی با فلسفه‌ی فوتبالی و حتی سیاسی – اجتماعی کشورشان مرتبط است. در این بررسی، سعی کرده‌ایم که این بازیکنان، از تیم‌های مدعی عنوان قهرمانی انتخاب شوند و به همین دلیل، به بازیکنانی مثل «زلاتان ابراهیموویچ» از تیم ملی سوئد و «گرث بیل» از تیم ملی ولز نپرداخته‌ایم.

به سادگیِ مولر

وقتی در جریان «فاجعه‌ی بلوهوریزونته» تیم ملی آلمان، برزیل را در خاک خودش 7-1 شکست داد، چیزی که بیش از همه به چشم کارشناسان فوتبال آمد، تفاوت ظاهری بازیکنان دو تیم بود. موهای رنگ‌شده، تتوهای زیاد و خلاصه تیپِ فشن برزیلی‌ها، عمده‌ترین تفاوت‌های ظاهری‌شان با ژرمن‌ها بود. بعضی‌ها به طعنه می‌گفتند بازیکنان آلمان، به جای تتو کردن، تمرین می‌کنند!

دو مورد، پس از چند وقت دوری از وبلاگ‌نویسی

چند وقتی‌ست چیزی ننوشته‌ام. چند مورد دل‌مشغولی و نگرانی داشتم که کم‌کم رفع می‌شوند. البته تمام نشده‌اند ولی اندک‌اندک...

یک) روزنامه‌ی چاپ فردا (سه‌شنبه) آغاز ورود من به یک عرصه‌ی جدید است؛ که اگرچه کمی دست‌وپا شکسته بوده، ولی بالأخره از نون خالی بهتر است! صفحه‌ی من، ستونی نسبتاً پرمخاطب دارد به اسم «۳نقطه». این‌جا کاریکاتور منتشر می‌کنیم. روال معمول یک کاریکاتور، این است که یک نفر ایده‌ای می‌دهد، کاریکاتوریست هم می‌کشد. کمتر پیش می‌آید که کاریکاتوریست ما، خودش ایده بدهد. معمولاً ایده‌ها را معاون سردبیر می‌دهد. این وادی، یکی از آن جاهایی بوده که خیلی دلم می‌خواسته واردش شوم. هم سخت است و هم خیلی لازم. اما بالأخره ایده‌ی «3نقطه»ی فردا را خودم دادم. البته معاون سردبیر کمی بالا و پایینش کرد و تغییراتی داد ولی 70 درصدش حفظ شد. از این بابت خیلی خوشحالم. این کاریکاتور را این‌جا ببینید.

دو) گاهی وقت‌ها مثل امروز، دلم می‌خواهد برم صفحه‌ی ورزشی! امروز یکی از بچه‌ها سرش خیلی شلوغ بود و قول دادم مطلبی که برای یک پرونده‌ی «زندگی سلام» دارد، من بنویسم. ورزشی است. ایده‌هایی که برای مطلب دارم و تصوری که از مطلب نهایی دارم، خیلی جذاب است. این پرونده، البته اصلاً شبیه به صفحات ورزشی روزنامه‌ی ما نیست. من آن‌ها را دوست ندارم؛ آن‌ها زیادی خبری هستند و زیادی هم شایعه‌پردازند. چیزی که من دوست دارم، یک ستون ورزشی است. ستونی شبیه به یادداشت‌های «سایمون کوپر» که در کتاب «فوتبال علیه دشمن» چاپ شده. (درباره‌ی «فوتبال علیه دشمن» یادداشتی دارم که می‌توانید این‌جا بخوانید) یا شبیه به نقدها و تحلیل‌هایی که حمیدرضا صدر از فوتبال ارائه می‌کند. شاید سری مطالبی با همین موضوع این‌جا نوشتم. هرچه باشد، دست ما که به رسانه‌های کثیرالانتشار نمی‌رسد. باید به همین وبلاگ، اکتفا کنم.

خیاطی رفتین تا حالا؟

تأملی بر یک حق‌الناس کوچک

نمی‌دانم تا به حال به خیاطی، لباس سفارش داده‌اید یا نه. به عنوان یک آدم چاق، احتمالاً خیلی بیشتر از دیگران به خیاطی می‌روم؛ برای اندازه گرفتن، بلند کردن، گشاد کردن، رفو کردن و... و البته بدقولی‌های خیاط! این یکی، به نظر من مهم‌ترین ویژگی هر خیاط است! ازش می‌پرسم: «کی بیام؟» می‌گوید: «یه هفته دیگه.» در حالی که اگر بگوید 10 روز دیگر، من ول نمی‌کنم بروم جای دیگر که! من بعد از مدت‌ها و آزمایش چند خیاطی، بالأخره این یکی را پیدا کرده‌ام که به نظرم کارش خوب است، انصاف دارد، مغازه‌اش همیشه باز است، خودش پارچه‌های نسبتاً متنوعی هم دارد و نسبتاً هم باانصاف است. و خلاصه با هم رفیق شده‌ایم. اما لامصب در دهانش نمی‌چرخد دو روز بیشتر بگوید! مطمئنم بعد از این همه وقت، توانسته تخمین زدن زمان دوخت برای هر لباس را یاد بگیرد و چون خودش صاحب مغازه است، می‌داند دیگر چه قول‌هایی داده است و کی وقت دارد و کی سرش شلوغ است. اما بدقولی‌اش ردخور ندارد. جالب آن که حتی حالا که بعد از مدت‌ها یاد گرفته‌ام که حتماً وعده‌اش چرند است و خودم 2-3 روز دیرتر می‌روم، باز هم لباس را آماده نکرده! شاید من از دستش دلگیر نشوم و باز هم بروم اما او باید خودش به وقت مشتری‌اش احترام بگذارد.

به نظرم همین وقت، یکی از حق‌الناس‌های مهم است. از این جهت، صاحبان مشاغل تولیدی (مثل همین خیاطی) و بسیاری از کارمندان دولت که با ارباب رجوع سر و کار دارند، این حق‌الناس را بر گردن دارند. نمی‌گویم من ندارم یا شغل من این‌طوری نیست، ولی کمتر هست. اما در مجموع منظورم، بیشتر تفاوت این جنس از حق‌الناس، با جنسی است که ما معمولاً به عنوان «حق‌الناس» می‌شناسیم؛ اگر با خودرویمان با خودروی پارک‌شده تصادف کردیم، اگر من‌کارت‌مان شارژ نداشت یا یادمان رفت بزنیم، یا هر چیز دیگر. این‌ها همه حق‌الناس هستند ولی همه‌اش نیستند. بگردیم ببینیم کجا وقت کسی را تلف کردیم، کجا با تحقیر و تخفیف کارِ کسی، او را از ادامه‌ی راهش ناامید و سرخورده کردیم و حتی کجا ذهن کسی را بیهوده مشغول کردیم. اگر قرار باشد همه‌ی این‌ها را حساب کنند، خدایی ما که بیچاره می‌شویم...

الهی! عاملنا بفضلک و لاتعاملنا بعدلک...

چگونه با یک پرودوسر بزرگ هالیوودی دوست شویم؟

شرمنده که این پست کمی طولانی شد و مجبور شدم «ادامه مطلب»ی‌اش کنم. موضوع این پست، به یک برنامه‌ی تلویزیونی ساخته سال 1392 برمی‌گردد که من اواخر 94 دیده‌ام و الان تبدیلش می‌کنم به یک پست!

حدود 3 سال پیش، شبکه‌ی «من‌وتو» مجموعه‌ی مستندی موسیقیایی به نام «در تبعید» پخش کرد که در زمان خودش خیلی سروصدا کرد. «در تبعید» به زندگی هنری و کمی شخصی آن دسته از اهالی ایرانی موسیقی می‌پرداخت که پس از انقلاب اسلامی از ایران مهاجرت کرده بودند. محور این برنامه‌ها، گفت‌وگویی بود که با خودِ هنرمند ضبط شده بود و از نقطه‌نظر خودش، به زندگی و آثارش می‌پرداخت. ضمناً تصور نکنید که محور این برنامه‌ها، سیاست است. بعضی‌هایشان مثل «اسفندیار منفردزاده» و «ستار» خیلی حرف‌های سیاسی زدند و بعضی مثل «شهرام شب‌پره» و «اندی» کم.

گزارش یک فیلم نفرت انگیز

توی عمرم، دو بار وسط فیلم از سینما بیرون آمده‌ام. اولین بار وسط فیلم سینمایی «کیش و مات» در دوران احتمالاً راهنمایی یا دبیرستان. آن زمان هیچ چیز (مطلقاً هیچی) از سینما نمی‌دانستم. یادم هست که به خاطر بی‌مزه بودن شوخی‌های فیلم، از سینما بیرون آمدیم! بار دوم، امروز بود. فیلم نفرت‌انگیز «۵۰ کیلو آلبالو». حیف که این بار دوستم همراهم بود و مجبور شدم توی لابی سینما صبر کنم تا فیلم تمام شود. هرچه درباره‌ی مبتذل و سخیف بودن فیلم خوانده بودم حقیقت داشت. چرا رفتم؟ فقط می‌خواستم ببینم چیست، همین. کاش دیشب که دوستم نمی‌توانست بیاید، به تنهایی می‌رفتم و تنها از سالن بیرون می‌زدم، نه مثل الان که سنگ‌های کف لابی سینما را شمرده‌ام.