تقویم تاریخ روز 4 آذر؛ به مناسبت چهل و هشتمین سالمرگ «جبار باغچهبان» بانی مدارس استثنایی ایران. وقتی زندگینامهی تفصیلیاش را بخوانید، میفهمید این مرد چه کار کرده. این متن قطرهای از دریا را هم نشان نداده... .
سال 1264 یک خانوادهی تبریزی ساکن قفقاز، صاحب فرزندی شدند که بعدها پدر ناشنوایان ایران شد. «جبار عسگرزاده» به مکتب رفت تا قرآن و زبان فارسی را یاد بگیرد. 15 ساله بود که به خاطر وضعیت بد مالی خانواده، مجبور شد درس خواندن را کنار بگذارد و در قنادی به پدرش کمک کند. مادرش شاعر بود و پدرش قصههای شاهنامه را نقل میکرد. همین امر بود که خلاقیت و ذوق هنری را در جبار نوجوان زنده کرد. دههی سوم زندگی جبار، دههی روزنامهنگاری بود که به نوشتن برای مهمترین نشریات فکاهی قفقاز سپری شد. در همان دوران با یک خانم معلم ایرانی به اسم «صفیه میربابایی» ازدواج کرد. وقتی پدر و مادر میرزا جبار در درگیریهای قومی قفقاز کشته شدند، دیگر جبار و همسرش قید آذربایجان را زدند و از مرز جلفا عبور کردند تا به ایران برسند. فعالیتهای خلاقانه در مدرسهی «احمدیه» مرند، نظر وزیر فرهنگ وقت را جلب کرد تا او را به تبریز بفرستد. تبریز نقطهی اوج خلاقیتهای میرزا جبار بود. معلم دبستان «دانش» تبریز، روش جدیدی برای آموزش زبان فارسی به کار برد که نامش را در سراسر شهر بر سر زبانها انداخت. «الفبای آسان» که منتشر شد، به معلمها یاد میداد چگونه بدون استفاده از زبان مادری کودک، به او فارسی یاد بدهند. خودش میگفت: «این کار طبعاً از دست کسی که خود آذربایجانی است بهتر بر میآمد تا دیگران.» حالا دیگر انقلاب تدریس زبان فارسی با «روش آمیختهی باغچهبان» شروع شده بود. میرزا جبار عسگرزاده همزمان با تدریس زبان فارسی به روش نو، در 1303 «باغچهی اطفال» تبریز را به عنوان اولین کودکستان ایرانی به راه انداخت. خودش میگوید: «یک روز یکی از دوستانم با شوخی به من گفت: تو برای بچههای تبریز باغچه دایر کردهای و الآن باغچهداری میکنی! تو باغچهبان شدهای! و پس از آن شوخی، من «باغچهبان» را به جای «عسگرزاده» برای نام خانوادگی آیندهام موقع گرفتن شناسنامه ایرانی انتخاب کردم.» چالش بعدی با ثبتنام 3 کودک ناشنوای مادرزاد در باغچهی اطفال شروع شد. ابداع جدید باغچهبان شش ماه طول کشید، تا نتیجه بدهد. وقت امتحانات سال اول دبستان که شد، جشن امتحان این سه کودک برپا شد. زمان هنرنمایی جبار باغچهبان فرا رسیده بود. دیکتهی بچهها که تمام شد، «جبار باغچهبان» به پدر آموزش استثنایی ایران تبدیل شد.
این چهرهی پرفروغ آموزش و پرورش کشور، در 4 آذر 1345 شمسی به رحمت خدا رفت.